Merhaba, önceki yazımda JSP ile ilk uygulamamızı yapmıştık. Aslında bu yazıda JSP Emir etiketlerini anlatacaktım fakat aldığım tavsiyeler doğrultusunda JSP‘nin yaşam döngüsünden bahsetmeye karar verdim. Şimdi bir JSP sayfası çalıştırıldığı andan itibaren arkaplanda hangi olaylar gerçekleşiyor buna bakacağız. Bir nevi işin derinine iniyoruz :)

Servlet Nedir?

Servletler en basit anlamda bildiğimiz java sınıflarıdır. HTTP isteklerine cevap verebilmeleriyle standart java sınıflarından ayrılırlar. Bir Servlet örneği verelim.

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25

import java.io.IOException;
import javax.servlet.ServletException;
import javax.servlet.annotation.WebServlet;
import javax.servlet.http.HttpServlet;
import javax.servlet.http.HttpServletRequest;
import javax.servlet.http.HttpServletResponse;

@WebServlet("/ServletOrnek")
public class ServletOrnek extends HttpServlet {

    protected void doGet(HttpServletRequest request, HttpServletResponse response) 
throws ServletException, IOException {

		System.out.println("GET ISTEGI GELDIGINDE YAPILACAKLAR");

	}

    protected void doPost(HttpServletRequest request, HttpServletResponse response) 
throws ServletException, IOException {

		System.out.println("POST ISTEGI GELDIGINDE YAPILACAKLAR");

	}

}

Peki konumuz ile bağlantısı ne? JSP‘den önce Servlet‘ler vardı. Şimdinin aksine dinamik bir web sayfası oluşturmak için HTML kodları servletlerin içine yazılıyordu. Bu beraberinde birçok sorun getirdi. Sunum ve iş katmanlarının iç içe geçmesi, kod karmaşıklığı vs. JSP‘de bu şekilde ortaya çıkmış oldu.

JSP Yaşam Döngüsü

JSP sayfaları çalıştırıldığında önce Servlet’lere çevrilirler. Bu süreç 4 aşamada gerçekleşir:

JSP-Lifecycle

  • index.jsp sayfası java class’ına dönüştürülür.
  • Bu class derlenerek .class uzantılı dosya oluşur.
  • Derlenmiş dosya hafızaya yüklenir.
  • Hafızaya yüklenen class‘tan bir nesne oluşturulur.

Bu aşamadan sonra Servlet’e dönüştürülen JSP sayfası Servlet’e benzer bir yaşam döngüsüne dahil olur.  

Untitled Diagram  

  • Oluşturulan nesnenin önce jspInit() metodu çağrılır ve Servlet hizmet vermeye hazır hale gelir.
  • Hazır halde bekleyen Servlet‘a her istek geldiğinde _jspService() metodu çalışır.
  • Oluşturulan nesne yok edilmek istenirse Server tarafından jspDestroy() metodu çağrılır.

Önemli Noktalar:

  • jspInit()  metodu yaşam döngüsünde sadece bir kez çalışır.
  • JSP sayfamız ayağa kalkmadan önce yapmak istediklerimiz varsa jspInit() metodunu override edip içine yazabiliriz.
  • _jspService() metodu HTTP isteğinin türüne göre(GET, POST vs.) ilgili do metodunu çağırır(doGet, doPost vs.)
  • _jspService() metodu override edilemez.
  • jspDestroy() metodu da jspInit() gibi sadece bir kez çalışır. Uygulama kapanmadan önce yapılması gereken işlemler override edilerek içerisine yazılabilir.

JSP Yaşam Döngüsünde Server Nasıl Davranır?

  • Bir JSP sayfasına request(istek) geldiğinde Server bu JSP sayfasının derlenmiş olup olmadığına bakar. Eğer derlenmemişse önce derler. .java ve .class uzantılı dosyalar oluşur.
  • Eğer JSP sayfasının kodları değiştirilip tekrar çalıştırılırsa Server bu sayfanın daha önce derlenmediğini düşünür ve tekrar derleme işlemi yapar.
  • jspDestroy() metodu 3 durumda çağrılır: Server kapatıldığında, Server bellek sıkıntısı olduğuna karar verdiğinde, sayfa uzun süre request almadığında.

Şimdi yaşam döngüsündeki jspInit() ve jspDestroy() metotlarının ne zaman çağrıldığını uygulamayla test edelim. Bir JSP projesi oluşturdum ve içerisine index.jsp isimli bir dosya ekledim. jspInit() ve jspDestroy() metotlarını override ettim.

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26

<%@ page language="java" contentType="text/html; charset=UTF-8"
    pageEncoding="UTF-8"%>
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/loose.dtd">
<html>
<head>
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8">
<title>JSP Lifecycle</title>
</head>
<body>

	<%!
		public void jspInit(){

			System.out.println("######## INIT METODU CALISTI ########");

		}

		public void jspDestroy(){

			System.out.println("######## DESTROY METODU CALISTI ########");

		}
	%>

</body>
</html>

Server‘ımızı başlatıp index.jsp dosyasını çalıştırıp konsola bir göz atalım.

1

Gördüğünüz gibi index.jsp dosyasını ilk kez çalıştırdığımız için önce servlete çevrildi ve ilk olarak jspInit() metodu çağrıldı. Şimdi serverı kapatıp tekrar konsola bakalım.

2

Server oluşturduğu servletin yaşam döngüsünü jspDestroy() metodunu çağırarak bitirdi ve kullandığı kaynakları serbest bıraktı.

Bu yazıda JSP yaşam döngüsünü elimden geldiğince açıklamaya çalıştım. Umarım faydalı olmuştur. Takıldığınız bir yer olursa yorum kısmından sorularınızı bana iletebilirsiniz. Bir sonraki yazıda JSP’de Directive Tags yani Emir Etiketlerini göreceğiz. Hoşçakalın..